8 Mart günü Dünya Kadınlar Günü
olarak kutlanır. Bu gün kadınlar tarafından ve / ya da kadınlar için konferans,
gösteri ve eğlence gibi çeşitli etkinlikler düzenlenir. Kadınlar arası dayanışma
ve kadınların toplumdan beklentileri vurgulanır.
Kadınlara özgü bir günün var olması
düşüncesi ilk kez, 26-27 Ağustos 1910’da Kopenhag’da düzenlenen Uluslararası
Sosyalist Kadınlar Konferansında ortaya atıldı ve kabul edildi. Birçok ülkede
her yıl kutlanmaya başladı. İsveç’te ise 1912 yılından itibaren kutlanmaya
başladı.
Ancak ilk yıllarda belli bir tarih
saptanmamıştı ve değişen tarihlerde ama her zaman ilkbaharda kutlanıyordu.
Tarihin 8 Mart olarak saptanışı 1921’de Moskova’da gerçekleştirilen 3.
Uluslararası Kadınlar Konferansı tarafından olmuştur.
İki dünya savaşı yılları arasında
bazı ülkelerde kutlanması yasaklanan Kadınlar Günü, 1960’lı yılların sonunda
Amerika Birleşik Devletleri’nde de kutlanılmaya başlamasıyla daha güçlü bir
şekilde gündeme geldi. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 1977 yılında 8 Mart’ın
Dünya Kadınlar Günü olarak kutlanmasını kabul etti.
Kaynak:
NATIONALENCYKLOPEDIN
İLGİNÇ BİLGİLER
Birleşmiş Milletler tarafından
yapılan bir araştırmaya göre;
1. Dünyadaki işlerin %66’sı kadınlar
tarafından görülüyor.
2. Buna karşın kadınlar dünyadaki
toplam gelirin ancak %10’una sahipler.
3. Dünya’daki mal varlığının ise %
1’ine sahipler.
4. Başka bir değişle dünyadaki
işlerin % 34’ü erkekler tarafından görülüyor ama erkekler dünyadaki toplam
gelirin % 90’ına ve toplam mal varlığının % 99’una sahipler.
Türkiye’den Rakamlar ( Milliyet, 8
Mart 2001)
1. Şehirlerde evli kadınların %
18’i, köylerde de % 76’sı eşleri tarafından dövülüyor.
2. Kadınların % 57,7’si
evliliklerinin ilk gününde şiddetle karşılaşıyor.
3. Aile içi suçların % 90’ını kadına
karşı işlenen suçlar oluşturuyor.
DÜNDEN BUGÜNE "KADINLAR
GÜNÜ"
Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1800'lü
yıllarda bir tekstil fabrikasında daha iyi çalışma koşulları için greve giden
kadın işçilerin fabrikaya kilitlenmesi, arkasından da çıkan yangında fabrika
önünde kurulan barikatlardan kaçamayarak ölmeleriyle gündeme geldi Kadınlar tüm
dünyada olduğu gibi ülkemizde de 8 Mart'ta eşitlik isteklerini daha yüksek sesle
dile getiriyorlar.
8 Mart'ın Dünya Kadınlar Günü olarak
kutlanması, uluslararası düzeyde kabul gören bir hal alması 1970'lere rastlasa
da, bu tarihe kaynaklık eden olay ve dünya kadınlarının ortak bir gün kutlama
isteğinin gündeme gelişi 1800'lerin ortasını bulur. ABD'nin New York kentindeki
Cotton tekstil fabrikasında çalışan işçi kadınlar, 1800'lü yılların ortalarından
beri daha iyi çalışma koşulları, emeklerinin karşılığında hak ettikleri ücret ve
daha iyi yaşam için mücadele vermektedir. Ama bunca yıllık mücadeleye karşın
elde edebildikleri pek bir hak yoktur. En sonunda, 8 Mart 1908 günü, haklarını
alabilmek için son çare olarak greve giderler. Ancak patronlar bu greve zalim
bir şekilde müdahale ederler. Greve giden kadınlar fabrika binasına
kilitlenirler. Patronlar bu yolla grevin başka fabrikalara sıçramasını
engellemek isterler. Ancak beklenmedik bir şey olur ve fabrika yanmaya başlar.
Ne yazık ki yangından fabrikada bulunan kadın işçilerden çok azı kaçarak
kurtulmayı başarır Yanan fabrikadan kaçmayı ve fabrikanın çevresine kurulmuş
olan barikatları aşmayı başaramayan 129 kadın işçi yanarak ölür.
Aynı yıl diğer endüstri kollarındaki
kadınlar da mücadeleye devam ederler. Kadınların yürüttükleri mücadelenin
temelinde seçme ve seçilme hakkı, günlük çalışma saatlerinin, koşullarının ve
ücretlendirmenin yeniden düzenlenmesi gibi konular bulunmaktadır. Dünya Kadınlar
Gününde bugün de ilk başlarda yapıldığı gibi eşitlik için, bağımsızlık için,
politik haksızlıkların ortadan kalkması için, daha iyi yaşama ve çalışma
koşulları elde edebilmek için çalışılıyor.
TÜRKİYE'DE 8 MART KADINLAR
GÜNÜ
İlk kez 1921 yılında "Emekçi
Kadınlar Günü" olarak kutlanmaya başlayan 8 Mart, 1975 yılında daha yaygın
olarak kutlandı ve sokağa taşındı.
"Birleşmiş Milletler Kadınlar On
Yılı" programında Türkiye de etkilenmiş, 1975 yılında "Türkiye 1975 Kadın Yılı"
kongresi yapılmıştır. 1980 askeri darbesinden sonra dört yıl anılmadı 8 Mart.
1984'ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından Dünya Kadınlar Günü
kutlanmaya başlandı.
Kadınlar 80'li yıllarda 8 Mart'ı
izinli yürüyüş ve şenliklerle kutlayamamışlarsa da, küçük gruplar mütevazi
kutlamalarını sürdürdüler. 90'lı yıllarda kadın kuruluşlarının sayı ve
çeşitliliğinin artması ile beraber 8 Mart daha geniş bir katılımla kutlanılır
oldu.
8 MART DÜNYA KADINLAR
GÜNÜ - ŞİİRLER
ANACIĞIM
—Anneme ve bütün annelere—
Nasıl hatırlamam anacığım nasıl?
Kaç geceler bana ninni söylerdi,
Hasta olunca oydu başucumda
bekleyen,
Biraz yorulmayayım, üzülmeyeyim,
hemen
Alır kucağına okşardı, saçlarımı
öperdi.
Nasıl hatırlamam anacığım nasıl?
Uzun kış geceleri masal masaldı.
Güzel çoban kızları, iyi kalpli
sultanlar,
Bir suyun akışı gibi geçip gitti
zamanlar
Şimdi ne o dünkü çocuk, ne de o
masal kaldı.
Nasıl hatırlamam anacığım nasıl?
Yıkayan oydu mürekkep lekeli
parmaklarımı.
Akşam biraz geciksem yollara düşerdi
.
Sokağa çıkarken «Yavrucuğum üşütme»
derdi.
Hemen bir kazak örerdi biraz boş
kaldı mı.
Nasıl hatırlamam anacığım nasıl?
Bilirim yine kalbinde yerim
anacığım.
Selam sana Kadınlar Günü
İstanbul’dan.
Yeni dönmüşçesine bir akşam okuldan,
Vefalı ellerinden öperim
anacığım.
Ümit Yaşar OĞUZCAN
