YÖNETİM NE ZAMAN ÇÖKER
akıbetini düşünür; günün birinde Osmanoğulları da inişe geçer, çökmeye yüz
tutar mı diye.
Bu gibi soruları çoğu zaman sütkardeşi meşhur âlim Yahya Efendi’ye
sorduğundan bunu da sormaya niyet eder. Güzel bir hatla yazdığı mektubu
Yahya Efendi’ye gönderir.
Mektupta:
“Sen ilahi sırlara vakıfsın. Bizi de aydınlat. Bir devlet hangi halde çöker?
Osmanoğulları’nın akıbeti nasıl olur? Bir gün izmihlale uğrar mı?”
Mektubu okuyan Yahya Efendi’nin cevabı çok kısa ve şaşırtıcıdır;
“Neme lazım be Sultanım!”
Topkapı Sarayı’nda bu cevabı hayretle okuyan Sultan Süleyman buna
herhangi bir mana veremez. “Acaba bu cevapta bizim bilmediğimiz bir mana
mı vardır?” diye düşünür. Nihayet kalkar Yahya Efendi’nin Beşiktaş’taki
dergahına gelir ve der ki:
“Ne olur mektubuma cevap ver. Bizi ve sorumu ciddiye al.”
Yahya Efendi şöyle bir bakar:
“Sultanım sizin sorunuzu ciddiye almamak kabil mi? Ben sorunuz üzerinde
iyice düşündüm ve kanaatimi size açıkça arz ettim.”
“İyi ama ben bu cevaptan bir şey anlamadım. Sadece ‘Neme lazım be
sultanım’ demişsiniz. Sanki beni böyle işlere karıştırma der gibi.”
Yahya Efendi bu cevaptan sonra şu müthiş açıklamasını yapar:
“Sultanım! Bir devlette zulüm yayılırsa, haksızlık şayi olsa, işitenler de,
‘neme lazım’ deyip uzaklaşsalar, sonra koyunları kurtlar değil çobanlar yese,
bilenler de bunu söylemeyip sussa, fakirlerin, yoksulların, muhtaçların,
kimsesizlerin feryadı göklere çıksa da bunu da taşlardan başka kimse
işitmese, işte o zaman devletin sonu görünür. Böyle durumlardan sonra
devletin hazinesi boşalır, halkın itimat ve hürmeti sarsılır. Asayişe itaat hissi
gider, halka hürmet duygusu yok olur. Çöküş ve yıkılma da böylece
kaçınılmaz olur.”
Bunları dinlerken ağlayan padişah, söyleneni başını sallayarak tasdik eder.
Sonra da Allah’a kendisini ikaz eden bir âlim olduğu için şükreder. Bu türlü
ikazlardan geri kalmaması için tembih ettikten sonra oradan ayrılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder