Dünya Bitki Örtüsü Hakkında Bilgiler

 

Dünya Bitki Örtüsü, yeryüzü kara ve sularla kaplı olup, bir çok bitki örtüsü ile kaplı bir atmosferdir. Yeryüzünde birden çok bitki türü olup, bunların iklim ve toprak şartlarına bağlı olarak gruplanıp bitki örtüsünü oluşturmaktadır. 

Dünya bitki örtüsü ekvatordan kutuplara doğru nem, iklim, sıcaklık gibi hava şartlarına göre geniş bir dağılım göstermekte olup, bitki örtüsü de bu iklim şartlarına karşı adaptasyon sağlamıştır.  

Yağışlar ve nem bitki örtüsünün dağılışını belirleyen temel faktörlerdir. Toprağın yapısı da bitkilerin oluşumunda önemli bir rol oynar. Dünyada kutup iklimi haricinde bütün iklim tiplerinin kendine özgü bir bitki örtüsü vardır. Bazı ülkelerde ve bölgelerde birden fazla bitki örtüsü görülebilir. Sizin için dünyadaki bitki örtülerinin dağılışını ve özelliklerini derledik.

Türkiye'de en sık görülen bitki örtüsü orman ve makidir. Yoğun olarak kuraklığın yaşandığı bölgelerde ise bozkırlara rastlanır. Dünyanın çeşitli bölgelerinde ise kaktüs, savan ve tundra gibi farklı bitki örtülerine rastlamak mümkündür.

Dünya bitki örtüsü çeşitliliği nelerdir ?

1. Geniş yapraklı bitki örtüsü
2. Savan bitki örtüsü
3. Kaktüs bitki örtüsü
4. Bozkır bitki örtüsü 
5. Maki bitki örtüsü
6. Orman-çayır bitki örtüsü
7. İğne yapraklı bitki örtüsü
8. Tayga ormanları bitki örtüsü
9. Tundra bitki örtüsü

Dünya bitki örtüsünü oluşturan bitkilerin her birinin kendine has bir iklim özelliği vardır. Dünya üzerindeki yer şekillerinin kısa sürede değişim göstermesi bitki örtüsünde de kısa sürede değişimler göstermiştir.

 Dünya bitki örtüleri yeryüzüne dağılış göstermesinde aralıksız kuşaklar oluşturmaz. Dünya üzerindeki enlem farkı artıkça ve farklı enlemlerden oluştukça bitki örtüsü çeşitlenir. Dünya bitki örtüsünün oluşmasında da bitki örtüsü iklimin bir nedeni değil iklimin bir sonucudur.  

Ormanlar ve Dünyadaki Dağılışı

Kızılçam ve Karaçam olarak ikiye ayrılan ormanlar dünyada en çok Güney Amerika bölgesinde görülür. Ekvador, Paraguay, Peru ve Şili, geniş yüz ölçümü bakımından oldukça geniş ormanlara sahiptir. Orman bakımından zengin olan diğer bölgeler Güneydoğu Asya ve Orta Afrika'dır. Türkiye'de ise en çok orman Karadeniz Bölgesinde görülür. Hem toprağın yapısı hem de yaz yağmurları, bu bitki örtüsünün oluşumunda etkilidir.

Dünya bitki örtüsü dağılışını etkileyen faktörler nelerdir ?

1. İklimin etkisi (yağış, sıcaklık ve nem faktörü)
2. Yer şekillerinin etkisi
3. Toprak faktörü
4. Biyotik faktörler

Dünya bitki örtüsünün dağılışını etkileyen iklimin etkisinde yağışlar önemli faktör olup, bölgedeki bitkilerin az yada çok olmasını belirler. Dünya bitki örtüsünü oluşturan bitki topluluklarının su ihtiyaçları farklı olup, yağış alan bölgelerde gür bitki topluluklar, az yağış bölge alan bölgelerde ise bitki örtüsü seyrektir.

 Aynı şekilde bitki örtülerinin gelişmesinde sıcaklık faktörü de önemli bir yer tutup, bitkilerin belli sıcaklık değerlerinde en verimli olduğu görülmektedir. Orta sıcaklık değerlerinde bir çok bitki türünün yetiştiği görülürken kutuplara ve yüksek soğuk bölgelerinde ise bitki çeşitliliği ve sayısı azalmaktadır. 

Dünya bitki örtüsünün şekillenmesinde de yer şekillerinin etkisi de çok önemli bir yer tutup, dağların sıralanışı, yükseltileri, bakı gibi faktörler bitki çeşitliliğini ve sayısını etkilemektedir. Bakı yönünden güneye bakan kısımlarda bitki yetişmeye uygun sıcaklık ve nem miktarı oluşurken, kuzey taraflarda bu ortam sağlanamamıştır. 

Dünya bitki örtüsünü oluşturan toprağın yapısı da önemli olup, toprağın besleyici değeri, tuzluluk oranı, su tutabilme kabiliyeti gibi faktörler bitki örtüsünün çeşitliliğin oluşmasında çok önemli yer tutar. 

Makiler ve Dünyadaki Dağılışı

Akdeniz ikliminin yoğun olarak yaşandığı bölgelerin bitki örtüsü makidir. Ormana benzese de ağaçların boyu 2 metreyi geçmez. En sık rastlanan maki türlerine, Akdeniz defnesi, sakız ağacı, böğürtlen, yabani zeytin ve sandal ağacı örnek olarak gösterilebilir. Maki, dünya ülkeleri arasında Amerika, Portekiz ve Avustralya'nın güney kesimlerinde sıklıkla görülür.

Bozkırın Görüldüğü Ülkeler

Kışların çok soğuk yazların ise kurak geçtiği bölgelerde bozkır oluşumuna rastlanır. Step adıyla da bilinen bozkırlar ülkemizin iç kesimlerinde de sıklıkla görülür. Özbekistan, Türkmenistan ve Kazakistan gibi Orta Asya ülkeleri dışında Rusya ve Moğolistan'ın bazı bölgelerinde doğal bitki örtüsü, steptir.

style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; background-color: white; border: 0px; box-sizing: border-box; font-weight: 700; line-height: 26px; margin: 0px; padding: 0px 0px 10px; vertical-align: baseline;" >Tundra ve Görüldüğü Bölgeler

Kış sıcaklığının -20 ile -40 arasında değiştiği bölgelerde tundralara rastlanır. Tundra, donmuş toprağın çözülmesiyle birlikte bodur çalılıkların ve yosunların ortaya çıkmasıyla oluşur.. İsveç, Danimarka ve İzlanda gibi İskandinav ülkelerinde görülür. Amerika kıtasında bulunan Kuzey Kanada'nın kuzeyine gidildikçe önce steplere sonra tundralara rastlanır.

Savan ve Dünyaya Dağılışı

Savan, yazların yağışlı, kışların ise kurak geçtiği bölgelerde görülen, kısa bitki topluluklarına verilen isimdir. Afrika kıtasının iç kesimlerinde ve Hindistan'da sıklıkla görülür.