Volkan Dağları ; Yanardağ veya diğer adıyla volkan, magmanın yer yuvarlağının yüzeyinden dışarı püskürerek çıkmış olan
coğrafi bir yer şeklidir. Güneş Sistemi'nde bulunan aktif gezegen ve
uydularda birçok yanardağ bulunmasına rağmen, en azından Dünya da,
genellikle tektonik olarak bulunan plaka sınırlarında
görülmektedir.
Ne var ki sıcak nokta olan yanardağlarda önemli istisnalar oluşmaktadır.
Yanardağların araştırıldığı bilim dalı volkanoloji olarak
adlandırılmaktadır. Kalkan ve volkanik yanardağlar vardır. Kalkan
yanardağlar, şekil olarak kalkana benzeyen dağlar oluşturacak şekilde
zamanla birikip, yüksek miktarda lav çıkartan yanardağlardır. Genellikle
Havai ve izlanda taraflarında görülmektedir.
Lav akışları genellikle çok kızgın bir şekildedir. Çok akışkan olurken uzun
akıntılara da neden olmaktadırlar. Yeryüzündeki en büyük lav kalkanı, 120 km
çapındaki ve deniz tabanından zirve olan noktaya 9000 m yüksekliğindeki, Mauna
loa dağıdır. Marsta bulunan Olympus Mons, bir kalkan yanardağ olmaktadır. Ve
güneş sistemindeki en yüksek dağ olarak adlandırılmaktadır. Lav kalkanının
daha küçük olanlarına lav kubbesi denilirken lav kümbetide denilebilmektedir.
Ege Bölgesi ndeki Biga dağları, Dumanlıdağ, Yunt dağı volkanik
dağlardandır. Ülkemizdeki en yeni volkan dağları ise Manisa daki Kula
volkanlarıdır. Bu özelliği nedeniyle
bu
yöreye yanık bölgede denilmektedir. Bu volkanik arazide, volkanik küller
den ziyade
içinde bulunan insanlara ait
ilginç ayak izleri ise, dünyada sadece birkaç bölgede bulunmaktadır.
Bu izler, volkanın patlaması esnasında bölgede insanların olduğunun en
belirgin kanıtıdır. İç anadolu bölgesinde Erciyes, Melendiz ve Hasandağı
volkan dağlarındandır. Doğu anadolu da Ağrı dağı, Güneydoğu Anadoluda ki
Karacadağ ve Akdeniz bölgesindeki Ceyhan dağları, günümüzdeki volkan
dağlarındandır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder