1924 Yılı Almanağı

1924 Yılı Almanağı  

2 Ocak 1924 : Cuma günü hafta tatili olarak kabul edildi.

22 Ocak 1924 : Gazi Mustafa Kemal Paşa, Halife’nin tutumunu İsmet Paşa’ya şikayet etti.

14 Şubat 1924 : G. M. Kemal Paşa ile İsmet Paşa’nın, Hilafetin Kaldırılmasıyla ilgili konuşmaları

- İstanbul’dan kalkan deneme uçağı 3 saatte Ankara’ya vardı.

15 Şubat 1924 : Harp Oyunları sebebiyle İzmir’de bulunan G. M. Kemal Paşa başkanlığında, Başbakan İsmet Paşa, Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Paşa, Ordu ve Kolordu komutanları toplandı, toplantı sonucunda dört önemli karar alındı;
1-Halifeliğin kaldırılması
2-Şer'iye ve Evkaf Vekaletinin kaldırılması
3-Eğitim ve öğretimin birleştirilmesi
4-Genel Kurmay Başkanlığının Bakanlar Kurulunun dışına çıkartılması

22 Şubat 1924 : Mustafa Kemal Paşa İzmir’de konuştu; “Bizim Cumhuriyetimiz yalnız halkın isteğine ve ordunun delaletine hürmet eder.”

23 Şubat 1924 : Milletvekili maaşlarının 300 liraya çıkarılması hakkındaki kanun kabul edildi.

27 Şubat 1924 : TBMM tarafından Halifeliğe seçilen Abdülmecit Efendi (1868-1944) ’nin Cuma Selamlığına cüppe ve Fatih’in kavuğu ile çıkma isteği, garip bulunarak kabul edilmedi.

2 Mart 1924 : Halk Fırkası Grup toplantısında; Şer’iye (Diyanet) ve Evkaf (Vakıflar) Vekaletleri’nin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.

3 Mart 1924 : Hilafetin kaldırılması. Urfa Milletvekili ‘Şeyh’ unvanlı Saffet Efendi ile 50 arkadaşının ‘Hilafetin kaldırılmasına ve Osmanlı Hanedanı mensuplarının Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışına çıkarılmasına’ dair verdikleri önerge görüşülüp kabul edildi. Bu karar aynı gün İstanbul Valisi Haydar Bey ve Polis Müdürü Sadettin Bey tarafından Halife’ye bildirildi.Akşam saatlerinde de Emniyet Genel Müdürü Muhittin (Üstündağ) Bey tarafından uygulandı.

- Tevhid-i Tedrisat Kanunu kabul edildi. Bu kanunla bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığına bağlanıyor, ayrıca İstanbul Darülfünun’a bağlı bir İlahiyat Fakültesi açılması kararlaştırılıyordu.

- Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu.

4 Mart 1924 : İstanbul Müftülüğü yayınladığı bir bildiriyle; Cuma namazlarında okunan hutbede, Halifenin adı yerine Millet ve Cumhuriyetten söz edilmesini ve Milletle, Cumhuriyetin saadet ve tealisi için dua edilmesi gereğini ilgililere bildirdi.

5 Mart 1924 : İsmet (İnönü) Paşa tarafından yeni kabine kuruldu.

8 Mart 1924 : Mehakim’i Şer’iye’nin ilgasina ve Mehakimin Teşkilatina ait ‘Ahkami Mukaddil Kanun’ kabul edildi.Bu suretle dini mahkemeler kaldırıldı ve bir kısım mahkemelerin birleştirilmesi sağlandı.

11 Mart 1924 : Diyarbakır-Ergani demiryolu inşasına ait kanun kabul edildi.

23 Mart 1924 : TBMM, Cumhurbaşkanı’nın Meclisi feshetme hakkını kabul etmedi.

- Samsun-Sivas-Ankara demiryolu inşasına ait kanun kabul edildi.

3 Nisan 1924 : Hakimlerin kıyafetlerine dair kanun kabul edildi.

13 Nisan 1924 : 1.Dünya Savaşı liderlerinden;Talat, Cemal ve Bahattin Şakir Paşaların ailelerine maaş bağlanması hakkındaki kanun kabul edildi.

- Türk-Alman Dostluk Antlaşması imzalandı.

16 Nisan 1924 : Savaş sırasında düşmana yardım etmiş olanlar için ‘Genel Af’ kanunu kabul edildi.

20 Nisan 1924 : Teşkilat-i Esasiye Kanunu (Anayasa) kabul edildi. 20 Ocak 1921 gün ve 84 sayı ile kabul edilen Anayasaya, 29 Ekim 1923 gün ve 364 sayı ile ilave edilen ‘Ek Madde’ ile yönetim şekli Cumhuriyete dönüştürülmüştü.

30 Nisan 1924 : Diyanet İşleri Başkanlığına; Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara Hükümeti’ni destekleyen, İstanbul Hükümeti’nin Kurtuluş Hareketini kötüleyen fetvalarına karşılık veren, büyük din adamı vatanperver Mehmet Rıfat (Börekçi) Bey (1861-1941) atandı. 1. Dönemde 6 ay kadar Menteşe Milletvekilliği de yapan Mehmet Rıfat Bey ölümüne kadar bu görevde kaldı.

7 Mayıs 1924 : İstanbul’da Cumhuriyet gazetesi yayınlanmaya başladı.

26 Ağustos 1924 : İş bankası kuruldu. Genel Müdürlüğüne eski İktisat Vekili Celal (Bayar) Bey atandı.

1 Eylül 1924 : Musiki Muallim Mektebi kuruldu.

11 Eylül 1924 : Bursa Ticaret Borsası kuruldu.

22 Eylül 1924 : Mustafa Kemal Paşa eşi Latife Hanım ile beraber Samsun’u ziyaret etti. İstiklal Ticaret Okulunda öğretmenlere yaptığı konuşmada; “Dünyada her şey için, uygarlık için, hayat için, başarı için, en hakiki mürşit ilimdir, fendir. İlmin ve fennin haricinde mürşit aramak gaflettir, cehalettir, delalettir.” dedi.

25 Ekim 1924 : Türk düşünürü ve yazar Ziya Gökalp (doğumu:1875) öldü.

26 Ekim 1924 : Ordu komutanlarının politika ile uğraşmalarından doğan siyasi buhranın yoğunlaşması.Belli başlı ordu komutanlarının Meclise katılmaları.Bu arada Kazım Karabekir Paşa, Ordu Müfettişliğinden istifa etti, yerine Ali Sait Paşa atandı.

30 Ekim 1924 : Mustafa Kemal Paşa, Ordu Komutanlarından TBMM'deki yerlerinden istifa etmelerini istedi. Ali Fuat Paşa, Ordu Müfettişliğinden çekildi. Cafer Tayyar Paşa Milletvekilliğini tercih etti.Cevat Paşa, her iki görevden de çekildi.

1 Kasım 1924 : Mustafa Kemal Paşa, TBMM’nin 2.dönem 2.toplantı yılını, Meclisin yeni binasında açtı. Fethi (Okyar) Bey yeniden Meclis Başkanlığına seçildi.İsmet Paşa kabineyi kurmakla görevlendirildi.

9 Kasım 1924 : İsmet Paşa Kabinesi 19’a karşı 147 oyla güven aldı.

- 10 Milletvekili Halk Fırkasından ayrılarak ‘Terakkiperver Cumhuriyet Fırka’yı kurdular.

10 Kasım 1924 : Halk Fırkasının adı Cumhuriyet Halk Fırkası olarak değiştirildi.

20 Kasım 1924 : İsmet Paşa Başbakanlıktan çekildi. Fethi (Okyar) Bey Kabineyi kurmakla görevlendirildi.

26 Kasım 1924 : Kazım (Özalp) Paşa, TBMM Başkanlığına seçildi.

27 Kasım 1924 : Fethi Bey Kabinesi oybirliği ile güven oyu aldı.
İçişleri Vekili :Recep (Peker) Bey
Dışişleri Vekili : Şükrü (Kaya) Bey

8 Aralık 1924 : Terakkiperver Cumhuriyet Fırka Başkanlığına Kazım Karabekir Paşa, Genel Sekreterliğine de Ali Fuat Paşa seçildi.

20 Aralık 1924 : Kırkkilise adı Kırklareli olarak değiştirildi.

29 Aralık 1924 : Bahriye Vekilliği (Deniz Kuvvetleri Bakanlığı) kurulması kararlaştırıldı. Üsküdarlı İhsan Bey ilk Vekilliğe atandı.