-
27 Ekim 1923 : 25 Ekim 1923
günü Çankaya Köşkü’nde varılan karar gereğince Türkiye Büyük Millet
Meclisi Hükümetinin son Bakanlar Kurulu Başkanı Ali Fethi (Okyar) Bey , bütün arkadaşları ile birlikte Meclise istifalarını
verdiler.Bakanlar kurulunu o tarihe kadar Meclis seçiyordu. Siyasi
buhrandan orduyu dışarı da tutmak için,o zaman hükümete dahil bulunan
Genel Kurmay Başkanının istifa etmemesi uygun görülmüştü.Kabinenin topluca
görevden çekilmesi,Gazi Mustafa Kemal Paşanın muhaliflerinin bir liste
üzerinde birleşememeleri, Cumhuriyetin gelmekte olduğuna bir işaret
sayılabilirdi..
-
29 Ekim 1923 : TBMM’nin şimdi
müze olan o zamanki küçük tarihi binasında saat:20.30 sıralarında Çorum
Milletvekili İsmet (Eker) Beyin Başkanlığında 159 Milletvekili ile
birlikte ittifakla şu karar alınmıştır; "Türkiye Devleti bir
Cumhuriyettir."
- Türkiye Cumhuriyeti Başkanlığı için yapılan oylamaya 158 kişi katılmış ve Cumhurbaşkanlığına oy birligi ile Ankara Milletvekili Gazi Mustafa Kemal Paşa seçilmiştir. (Gazi Paşa oylamaya katılmamıştır).
- Cumhuriyetin ilanı o akşam bütün imkansızlıklar içinde yurda duyurulmuş ve gece yarısından sonra 101 pare top atılarak şenlik yapılmıştır.
-
30 Ekim 1923 : İsmet (İnönü)
Paşa Başbakan ünvanı ile kabineyi kurmak ile
görevlendirildi.Kabine TBMM tarafından oy birliği ile onaylandı.
- Başbakan : İsmet Paşa (Malatya)
-
Şer’iye Vekili : Mustafa Fevzi Efendi (Saruhan) (Sonradan bu bakanlık kaldırıldı,yerine Diyanet İşleri başkanlığı
kuruldu)
- Umumiye Vekili : Müşir (Mareşal ) Fevzi Paşa (Çakmak ) (İstanbul) (O tarihlerde Genel Kurmay Başkanlığı kabineye dahildi )
- İktisat Vekili : Hasan (Saka )Bey (Trabzon)
- Dahiliye Vekili : Recep (Peker ) Bey (Kütahya)
-
Müdafa-i Milliye Vekili : Kazım (Özalp) Paşa
(Balıkesir)
- Adliye Vekili : Seyit Bey (İzmir)
- Maarif Vekili : Safa Bey (Adana)
- Nafıa Vekili : Muhtar Bey (Trabzon)
- Sıhhiye Vekili : Dr. Refik (Saydam) Bey (İstanbul)
- İmar ve İskan Vekili : Mustafa Necati Bey (İzmir)
- Maliye Vekili : Hasan Bey (Gümüşhane)
-
31 Ekim 1923 : 3 Eylül
1914'de ilan edilen Seferberlik kaldırıldı .
-
1 Kasım 1923 : Fethi (Okyar) Bey (1880-1943) TBMM Başkanlığına seçildi.
-
10 Kasım 1923 : İstanbul
Barosu Başkanı Lütfü Fikri Bey’in “Şimdide Hilafet Meselesi” başlıklı
yazısı Tanin ve bazı gazetelerde
yayınlandı.Yazar, İstiklal Mahkemesinde idam istemiyle yargılandı ve 5
yıla mahkum oldu.Bu ceza, daha sonra TBMM tarafından affedildi.
-
19 Kasım 1923 : Gazi Mustafa
Kemal Paşa, Halk Fırkası Genel Başkan Vekilliği’ni İsmet Paşa’ya
devretti.
-
24 Kasım 1923 :
Hindistan’daki İsmaili Mezhebi cemaat lideri
Muhammed Ağa Han (1887-1957) ile Emir Ali, Hilafet ve Halifenin
siyasi durumunun korunmasıyla ilgili olarak İsmet Paşa’ya mektup
gönderdiler.
-
5 Aralık 1923 : Ağa Han’ın,
İsmet Paşa’ya gönderdiği mektup, Paşa’nın eline
geçmeden İstanbul gazetelerinin bazılarında
yayınlandı.
-
8 Aralık 1923 : İstanbul’da,
Ağa Han’ın mektubu dolayısıyla gazetecileri yargılayacak olan İstiklal
Mahkemesinin üyeleri belli oldu.
-
9 Aralık 1923 : İstanbul’da
gazeteciler tutuklandı.
-
15 Aralık 1923 : İstanbul
İstiklal Mahkemesinde gazetecilerin yargılanmasına başlandı.
-
26 Aralık 1923 :
Cumhuriyetin ilanı dolayısıyla genel af kabul edildi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder