Elbruz dağı, 5642 metre yüksekliği ile Kafkaslar'da ve Rusya'da bulunan en yüksek dağdır. Günümüzde faal olmayan, buzullarla kaplı ve çift zirveli olan strato volkandır. İki zirvesi arasında 1500 metrelik fark olan, zirvesi güney krater kenarındadır. Elbruz dağından aşağıya çok sayıda buzul akar, üzeri 145 km2 buzla örtülmüştür.
Orta Çağ döneminde Araplar tarafından Dillerin dağı olarak tanımlanmıştır. Aynı zamanda Kutsal Yükseklik, Ruhların Kralı, Mutluların Yeri, Tanrıların Tahtı gibi isimlerle de anılmıştır. Elbruz dağı Kafkaslar bölgesinin Avrupa sınırı olarak kabul edilirse, burası Avrupa'nın en yüksek dağı olur.
Elbruz dağı Rusya Federasyonu Güney Federal Okruğu içinde bulunan Kuzey
Kafkasya ekonomik bölgesi içinde, Kabardey Balkarya'da Gürcistan sınırına 11
km kuzeyde, Tiflis'in ortalama 270 km kuzey batısında bulunur. Bu dağın
Asya'ya ya da Avrupa'ya dahil edilmesi konusunda uzmanlar görüş birliğine
varamamıştır.
Bazı uzmanlar dağın Kafkaslar, Avrasya sınırını meydana getirdiğini,
bazıları da Kafkasların kuzeyini Kuma Manych Depresyonu'nun sınır olduğunu
belirtirler. Kıtaların tek karasal alan oluşturması mümkün olduğundan,
fiziksel ve coğrafi olarak tek Avrasya olabilir. Bu nedenle sınırın tam olarak
neresi olduğu konusunda kesinlik olamaz. Geçmişte sınır sıkça değişmiştir.
Elbruz dağının Asya ya da Avrupa'da bulunması konusu Avrupa'nın en yüksek dağı
olması konusu bakımından önemlidir. Eğer bu dağ Avrupa'da kabul edilirse, Mont
Blanc dağı buradaki en yüksek dağ olmaz. Ancak yaygın görüşe göre dağın Asya
sınırı olarak kabul edildiği görülür.
Elbruz dağı Holosen devri sırasında 14X17 km büyüklüğündeki bir kaldera
içerisinde oluşan, andesit dazit strato volkan olarak kabul edilir. Dağın en
son patlaması, 2000 yıl kadar önce meydana gelmiş ve 250 km2 kadar alana lav
kalıntıları, kül yığınları, kayaç türü ignimbritler yayılmıştır. Dağın doğu
zirvesinde bundan dolayı 250 metre çağı olan yanardağ krateri
oluşmuştur.
Günümüzde dağın zirvesinde oldukça zayıf volkanik faaliyetler, gaz
faaliyetleri ve sıcak su kaynağı vardır. Etrafındaki buzların hızlı bir
şekilde erimesi, yanardağın yeniden faaliyetinin hızlanması nedeniyle, Elbruz
dağı bulunduğu bölge için potansiyel bir risk olarak görülmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder