Atatürk Ve Askeriye Dönemi

Atatürk ve Askeriye, Atatürk yanmış, yıkılmış savaş meydanlarında küllerinden dirilttiği Türkiye Cumhuriyetinin eşsiz bir lideridir. Şüphesiz asker kişiliğinin başarılı olmasında payı çok büyüktür. Fakat ileri görüşlülüğü ve cesareti ile tam bir kahramandır. Atatürk'ün asker olması, içinde bulunduğu konjonktür zaman dilimi ile ilgilidir. 

Yıkılmakta olan bir imparatorluğun son zamanlarında en kariyerli meslek sahipleri üniformalı subaylardı. Tabi ki subay olmak kolay değildi. Okuma isteğinin olması, aydın olmak ve kafası çalışan bir öğrenci olmak gerekiyordu. Çok fazla meslek grubunun olmadığı bu yıllarda halkın nazarında subaylığın yeri en tepedeydi.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk, bugün Makedonya'nın güney batısında bulunun Manastır şehrinde ilk askeri idadi (lise) eğitimine başladı. (1896-1899) Liseden sonra İstanbul harp akademisine girdi ve 1902 senesinde Teğmen olarak mezun oldu. Harp akademisinde bir süre kurmay olarak görev yaptıktan sonra 1905 yılında Yüzbaşı olarak Akademiden ayrıldı.

Şam'da bulunan 5. ordunun emrinde 1905-1907 yılları arasında görev yaptıktan sonra kıdemli yüzbaşı (kolağası) olarak Manastır'da bulunan 3. ordunun emrine verildi. Buradan da 19 nisan 1909 senesinde ayaklanmaları bastırmak üzere İstanbul'a giren hareket ordusuna kurmay başkanlığı yaptı.

Picardiye Manevraları'na katılmak üzere 1910 yılında Fransa'ya gönderilen Atatürk, 1911 yılında yurda dönerek Genel Kurmay Başkanlığında çalışmaya başladı. 1911 yılında İtalyan'lara karşı Tobruk (Libya'da tarihi liman kenti) zaferini kazandı, 1912 yılında Derne (Libya'da tarihi bir kent) komutanı oldu. Balkan savaşları ile birlikte Bolayır ve Gelibolu'da ki birlikler de görev yaptı.

Atatürk Sofya ataşeliğine 1913 yılında atandıktan sonra 1914 yılında yarbay rütbesine terfi etti. Osmanlı imparatorluğunun birinci Dünya Savaşına girmesi üzerine Tekirdağ'da bulunan 19. Tümende görevlendirildi.

Çanakkale savaşları Mustafa Kemal'in askerlik hayatının dönüm noktasıdır. Çanakkale bir ulusun olmak yada olmamak sözünün anlatıldığı bir destandır. Savaş gemileri ile geçemeyeceğini anlayan İngilizlerin sömürüsü olan Anzak birlikleri, takviye birlikleri ile Arıburnu ve Conkbayırı'nda durdurulmuştur. Modern silahlar ile yapılan tarihin gördüğü en yakın savaş hattı ortaya çıkmıştır. Mustafa Kemal önderliğinde çılgın Türkler yine bir tarih yazıyordu. Düşmanın bastığı yerler düşmana mezar olmuştur. (25 nisan 1915) Çanakkale'de gösterdiği başarıdan dolayı Mustafa Kemal albay rütbesine terfi ettirildi.

1915 yılının ağustos aylarında düşman aynı bölgelerde yine çıkartma yapmak istemiş, fakat Mustafa Kemal ve ordusunun gazabına uğramıştır. 9-10 ağustos'ta Anafartalar'da, 17 Ağustos'ta Kireçtepe'de, 21 Ağustos 1915'te ikinci defa Anafarta'larda düşmana esaslı bir ders verilmiştir. Bu hareketler sırasında "Ben size savaşmayı değil, ölmeyi emrediyorum. Biz ölene kadar yerimize yeni birlikler gelebilir." Emrini vermiştir.

1916 yılında Diyarbakır ve Edirne'de birliklerde görev aldıktan sonra 1 nisan 1916'da Tümgeneralliğe yükselmiştir. Ruslar'la savaşarak Bitlis ve Muş'u aldı. Halep ve Şam'da kısa süre görev yaptı. 1917'de İstanbul'a geldi. Aynı yıl 7. ordu komutanı olarak Halep'e döndü. Burada İngilizler ile savaşarak başarılar kazandı. 1918 yılında Yıldırım orduları komutanı oldu. 13 Kasım 1918'de Harbiye Nezaretinde (savunma bakanlığı) göreve başladı.

İtilaf devletlerinin işgali üzerine Anadolu'da halkı uyandırmak için 16 Mayıs 1919'da padişahın bilgisi dahilinde 9. ordu müfettişi olarak Samsun'a çıktı. 19 mayıs 1919, Amasya genelgesini yayınladı, (22 Haziran 1919), 23 temmuz-7 Ağustos 1919 Erzurum kongresi, 4-11 Eylül 1919 Sivas kongreleri yapıldı....

23 Ağustos-13 Eylül 1921 Sakarya Zaferi, 6-11 Ocak 1921 birinci İnönü zaferi, 23 Mart-1 Nisan 1921 ikinci İnönü zaferi kazanılmıştır. 26 Ağustos - 9 Eylül Başkomutanlık meydan muharebesi ile Anadolu düşmandan temizlenmiş, Yunan ordusu Akdeniz'e dökülmüştür. Bu zaferden sonra TBMM tarafından Mustafa Kemal'e "Mareşal" rütbesi verildi. Atatürk önderliğinde Türk Kurtuluş savaşı 24 Temmuz 1923 tarihinde Lozan antlaşması ile sona erdi.