El bileği anatomisi, El, 2 tane ön kol kemiği (radius ve ulna), 8 tane bilek kemiği (karpallar), 5 tane tarak kemiği (metakarpallar) ve 14 tane parmak kemiği dahil 29 tane kemikten oluşur. Çok farklı hareket becerisine sahip farklı eklem çeşitlerini ve üç tane ana siniri içermektedir.
El, dokunma duyusunun asal organıdır ve kavrama amaçlı özelleşmiştir. Elin radial yönü parmaklar ve başı parmak ile pinç (pinch/çimdik) kavramayı gerçekleştirirken ulnar yönü parmaklar ve avuç içi içinde kuvvetli kavramayı gerçekleştirir. Eldeki kemikler stabilite amaçlı merkezi ve sabit tek ünite ile çeviklik ve kuvvet amaçlı üç taşınabilir ünite şeklinde ayrılabilirler.
Sabit ünite 2 ve 3. metakarpallere sıkıca bağlanmış 8 karpal kemiği içeren. Sabit üniteden uzanım gösteren 3 mobilize ünite;
Başparmak-birinci karpometakarpal (KMK) eklem, kuvvetli tutma ve ince manipülasyon amaçlı ekstansiyon, fleksiyon, adduksiyon ve abduksiyona müsaade verir.
İşaret parmağı müstakil ekstrinsik ekstansör ve fleksörleri ile kuvvetli intrisik adalelerin sayesinde hareketleri tek başına ya da başparmakla birlikte yapabilir. Ortada, yüzük ve minik parmaklar 4 ve beşinci metakarpallerin KMK eklemlerindeki hafif hareketlerinin de katkı sunduğu kuvvetli kavrama fonksiyonunda vazife alırlar.
Bilek ve elin aksı, el bileği nötral pozisyondayken radiusun ve 3. metakarpın longitudinal aksı doğrultusundadır. Önkol pronasyonu ve supinasyonu ile el ve bilek pozisyonları değiştiği amaçlı el ve bilekteki yerleşimleri volar (palmar), dorsal, radial ve ulnar olarak söylemek anterior, posterior, lateral ve medial olarak tarif etmeye göre ek olarak uygundur.
Elin 2 arkı vardır. Longitudinal ark el avuç içinin ortasında bilekten parmaklara gerçek uzanır. Transvers ark, el ayası ortası boyuncadır. Dinlenme pozisyonunda parmaklar normalde MKF ve IF eklemlerden hafif fleksiyondadır. Bu, parmakların istirahat fleksiyon kaskatı olarak ifade edilir. Kemikler, stabilite ve hareket amaçlı basit elemanlardır.
Kemiklerin birbirleri ile buluştukları aktif hareket eden bölgeler eklemleri ortaya getirir. Kemiklerin birbirleri ile eklem yapan taraflarında kıkırdak örtüler vardır. Yukarıdan aşağıya inecek olursak omuz ile dirsek eklemleri içinde yalnızca tek kemik yer alır. Bu kemiğin ismi humerus'tur.
Önkol ismi verilen dirsek ve el bileği içinde başparmak hattı üstünde bulunan radius, minik parmak hattı üstünde bulunan ulna kemikleri vardır. El bileğinde isimlerini ve yerleşim sıralarını bu branştan olmayan doktorların dahi saymakta zorlandıkları 8 tane minik kemik (skafoideum, lunatum, trikuetrum, pisiforme, trapezium, trapezoideum, kapitatum, hamatum) yer alır.
El sırtı- avuç içi bölgemizde ayaktaki tarak kemiğine denk kemik grubu vardır. Bu kemiklere metakarp ismi verilir. Her parmak tabanına gerçek tek tane olmak üzere 5 tane metakarp kemiği vardır. En en şimdi da parmaklarımızı yaratan falanks kemikleri vardır.
Başparmağın 2, başka parmakların üçer falanksı vardır. Yerleşimlerine göre proksimal falanks (parmak kökünde), ortada falanks ve distal falanks (parmak uç kemikleri) olarak adlandırılırlar.
El Bileği Eklemi
Radiokarpal eklem, bileğin proksimal kısmıdır. Distal radius ve eklem diski ile skafoid, lunat, trikuetrum içinde elipsoid tek eklemdir. Kapsülü radiokarpal (dorsal ve volar) ligamentlerle destilave edilir. Bileğin trianguler fibrokartilajı ya da artiküler diski radiusu ulnaya bağlar.
Tabanı distal radiusun ulnar hududuna tutunmuştur. Apeksi ise ulnar stiloid çıkıntının kök kısmına tutunur. Distal radioulnar eklemin sinovyal kavitesi L şeklindedir ve triangular fibrokartilajın altında uzanır fakat çoğunlukla radiokarpal eklemden ayrıdır. Radiokarpal, midkarpal distal radioulnar ve KMK eklemleri normal vaziyette irtibatlı değildir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder