21 Kasım 2018 Çarşamba
Hidrokarbonlar, kimyada karbon ve hidrojenden oluşan bileşiklere verilen isimdir. Aynı zamanda hidrokarbürde denir. Hidrokarbonlar organik bileşikler içerisinde bulunurlar. En basit olarak bilinen metan gazı bataklık gazı olarak da tanımlanır. Karbon ve dört hidrojen atomunun birleşmesinden oluşan metan gazı hidrokarbon grubunda yer alır. Hidrokarbonlar kendi arasında çeşitlere ayrılır. Ancak genel olarak 2 grupta toplanır. Hidrokarbonlar Doymuş hidrokarbonlar ve Doymamış hidrokarbonlar olarak tanımlanır.
Hidrokarbonlar tabiatta yer alır. Bunlar petrol gazı ve tabii kauçuk olarak bulunur. Bir kısım hidrokarbonlar suni yollarla elde edilirken; suni yolla elde edilen hidrokarbonların bir kısmı maden kömürünün işlenmesiyle elde edilmektedir. Diğer kısım hidrokarbonlar ise kalsiyum karbür ve benzeri şekilde metal karbürlerin suyla birleşmesiyle meydana gelir. Hidrokarbon büyük çoğunluğu kömür katranından ve petrolden elde edilir.
Hidrokarbonlar kimya sektöründe birçok alanda işletilmektedir. Hidrokarbonların birçok çeşidi endüstri sektörü için oldukça önemli bir yer teşkil eder. Metan hidrakarbonu tabii gazların temel maddesini oluşturması sebebiyle bir hidrokarbon türevi arasında yer alır. Metan gazı günümüzde bütün dünyada çıkartılırken; hemen hemen tüm yeraltı doğal gazların içerisinde yer alır.
Bu kaynakların temel bileşenleri oluşturan doğal bir madde olan metan gazı kimyasal olarak CH4 olarak ifade edilir. Metan gazı oldukça yanıcı bir özelliğe sahiptir. Benzin hidrokarbonlar karışımı olduğu için benzen, asetilen ve naftalin gibi birer hidrokarbon çeşitleri arasında yer alır. Hidrokarbonlar pratik açıdan da oldukça önemlidir. Organik birleşme ve bileşiklerinin birçok sınıfının sistemli olarak adlandırılması hidrokarbonların adlandırılması işlemine dayanır. Karboksilik asitler esterler, aldehitler, alkoller birer hidrokarbon çeşitlerinin arasında yer alır.
Doymuş alifatik hidrokarbonlar
Doymuş olan alifatik hidrokarbonlara Alkanlar yada parafinler ismi verilir. Aromatik hidrokarbonların birçok halkası bulunurken; aromatik hidrokarbonlar C- C ve C=C şeklinde altı köşeli karbon halkası meydana getirirler. Bu türevleri naftalin, ksilen ve toulen bileşikleri birer aromatik hidrokarbon grubunda yer alır. Doğmuş olan hidrokarbon grubunun en küçük hidrojeni oluşturan grubu hidrokarbonlardır.
Alkanlar bir seri meydana getirir ve bu seride birbirini takip eden bileşikler arasında ch2 kadar fark vardır. Aynı seviyeye yeni bileşikler oluştururlar ve sayılarının sonuna AN eki getirilerek adlandırılır. Bileşikler birbirine yakın benzerlik gösterirken; hidrokarbon sayısı birden ona kadar olan Alkanlar, Eten, Metehan, Proton, Tampon, Hekzan, Bütan, Hepten, Oktan, Dekan ve Nonan şeklinde adlandırılır. Yanarlar ve genel yanma tepkimeleri alkanların yükseltgenmesi manasına da gelir.
Doymamış hidrokarbonlar
Doymamış hidrokarbonlar ise karbonları birbirlerine üçlü veya ikili olarak bağlarlar. Alkan, metal ile başlayan seri ve parafin, alkan veya etilen serisi, aklin yada asetilen serisi bu karbon çeşitlerine örnektir. Alkanlar olarak bulunan hidrokarbonlarda karbon atomları üçten daha fazla karbon atomlarından oluşan bir zincir meydana getirirler. Siklohekzan, siklopropan, terpen, tipik asiklik hidrokarbon çeşidine verilecek örnekler arasındadır.
Doymamış olarak bulunan hidrokarbonlara olifinler sınıfında yer alır. Bu sınıfta hiç olmazsa iki karbon arasında çift bağ vardır. Oluşan karbon sayısının Latincesinin sonuna EN ile İLEN getirilerek meydana gelir. Çift bağın hangi karbonlar arasında olduğunu belirtmek için rakam kullanılarak ifade edilirken; çift bağın bağlı olduğu karbonlardan ilkine aittir. Alkenler oldukça aktif yapıda bulunurken; doymamış karbonlar halojen ve hidrojen gibi bazı bileşikler katarlar.
Doymamış diğer hidrokarbon grubunda yer alan Alkinler karbonlardan ikilinin arasında 3 bağ oluşturur. Alkinler kimyasal olarak alkenlere göre daha çok aktif durumda bulunur. Aromatik hidrokarbonlar ise bir veya daha çok benzen halkası oluşturur. Karbon ve hidrojen sayılarını göstererek 2 ve 3 numaralı formüller ile basitleştirilmiş benzen formülü meydana getirir. Benzen halkasına çeşitli grupların getirilmesi ile birçok birleşik elde edilir.
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder